FacebookVolg ons ook op Facebook
Menu

KOLVEN

16 maart 2021
Kolven Bij het lezen van het woord kolven denk je in eerste instantie aan het afkolven van borstvoeding door jonge moeders. Toch is nog een andere betekenis van het woord kolven. Het is namelijk een eeuwenoud spel.

Het is een populaire volkssport, die ook In Noordwijkerhout actief is beoefend. Begin achttiende eeuw wordt bij het Rechthuis een overdekte kolfbaan aangelegd. Nicolaas de Stoppelaar, jurist uit Den Haag en eigenaar van het perceel, heeft de opdracht hiertoe gegeven. De sport colven of kolven wordt daar vanaf die tijd overdekt beoefend. Volgens de overlevering worden er wedstrijden gehouden om 'de zilveren' en later zelfs 'de gouden kolf'. Het Rechthuis en de kolfbaan lagen zo ongeveer op de plaats waar de Rabobank heeft gestaan en waar nu Restaurant Hudson en Brasserie Op Dorp in Noordwijkerhout liggen.

De baan en het spel zijn uit Noordwijkerhout verdwenen, maar hoe is het spel gespeeld?

Het ontstaan van het spel
Het kolven komt al in de Middeleeuwen voor. Een houten bal wordt met een houten colf geslagen. Een colf is een stok met een verzwaarde onderkant van lood of ijzer. Voor het colfspel heb je de tijd nodig en wordt gespeeld op straten, pleinen en velden. Bij een echte winter op het ijs. Het is de bedoeling om in zo min mogelijk slagen een bepaald doel te raken, of om in een vast aantal slagen een zo groot mogelijke afstand af te leggen. Het vertoont overeenkomst met het huidige boerengolf. De bal is een iepen- of beukenhouten bal. Veel duurder zijn de bazaanleren (leer van schapenhuid) ballen gevuld met haren of veren.

De bal vliegt regelmatig door ruiten, richt andere vernielingen aan of verwondt mensen. In Haarlem bijvoorbeeld mag het spel alleen nog buiten de Houtpoort, in de Haarlemmerhout gespeeld worden. Dat het spel populair geweest is, zien we in Leiden. Er is in de 15 eeuw de Colfmakerssteeg. Op 29 januari 1660 wordt alhier een heus colfmakers-gilde opgericht.